Tekst Nina van Aalst
Foto Wim van Beek

Op 1 september is Simone Dobbelaar bij SSC-ICT begonnen als Chief Financial Officer (CFO). Zij volgt hiermee Jeroen van den Hauten op. In dit gesprek vertelt Simone over haar doelen, bespreekt ze haar visie, gaat ze op zoek naar de invulling van haar rol als CFO en legt ze uit waarom ze ervoor heeft gekozen om bij SSC-ICT aan boord te komen.

Simone Dobbelaar noemt zichzelf een 'informatiechoreograaf' – data moet dansen, het liefst naar de eigen pijpen – en in deze term ligt de essentie besloten van wie zij is, en hoe ze te werk gaat. Als gepassioneerd flamencodanseres kan ze haar creatieve ei kwijt in het volgen van het ritme van de drums, maar weet ze – wanneer nodig – ook zelf de leiding te pakken. Inspringen wanneer nodig, maar toch ook een logische cadans volgen. Logica versus spontaniteit, twee thema’s die ook terugkomen in haar carrière.

Het helpt volgens Simone om 'een beetje crossover te zijn.' Na onder andere een afgebroken studie Wiskunde en een afgeronde studie Bestuurskunde komt ze terecht bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Ze start er als casemanager en eindigt als Chief Information Officer (CIO). Simone houdt ervan om uitdagende zaken op te pakken en om verder te blijven leren. Zo rolt ze van juridische regels de ICT in, en komt ze via ICT in de financiële wereld terecht. Haar werkervaring is perfect in te zetten in haar nieuwe rol als CFO bij SSC-ICT.

Rol van de CFO

Simone: 'Ik ben degene die de visie vanuit een beeld gaat terugbrengen tot concrete acties, doelen en resultaten die we gaan behalen. Ik moet zorgen dat het transparant en helder wordt en dat de klant weet wat ie aan ons heeft.' In haar werk als CFO komt haar studieachtergrond goed van pas. 'Ik vind het heel leuk dat dit werk ook wiskundig is. Alles valt te reduceren tot, of uit te drukken in cijfers en geld. Zo creëer je een deler, een noemer waarmee je alles met elkaar kunt vergelijken.' Op basis van die vergelijking, en de data die daaruit voortvloeit, maakt Simone haar keuzes. 'En de prioriteit – waar gaan we ons geld aan uitgeven? – hangt natuurlijk voor een groot deel af van hoeveel daarvan beschikbaar is en welke prioriteiten de klant stelt. Dat spel wil ik ook meer gaan spelen binnen SSC-ICT. Hoe belangrijk vinden we een bepaald onderwerp? Ik wil dat we eerlijk kiezen op basis van alle informatie die er is. Dat betekent dus ook dat we praten over hoeveel iets kost.'

Waarde en logica

Hoewel nagenoeg alles uit te drukken valt in geld, is het niet de enige factor die een rol speelt in het werk van Simone: 'Ik ben jaren geleden gaan spelen met het begrip waarde. Ik vond het vreemd dat in bijvoorbeeld de wetgeving wel allerlei normen staan, maar geen waarden. Neem de verkeerswet. Daarin staat dat je normatief 100 km/u mag rijden, maar de waarde die dat oplevert staat niet in de wet. Die waarde hoeft ook niet in euro’s uitgedrukt te worden, maar laat dat nou wel de makkelijkste manier zijn waarop mensen het kunnen begrijpen.' Waarde is inmiddels binnen de Rijksoverheid een belangrijk(er) begrip geworden, aldus Simone. 'Kijk naar de maatregelen naar aanleiding van de kindertoeslagaffaire en Werken aan Uitvoering: wat is daar de waarde van? Je moet jezelf afvragen wat je wilt bereiken. Welke waarde zit erin? Er moet een bepaalde logica in je werkwijze zitten.'

Logica is een belangrijk goed voor Simone. 'Ik heb – logischerwijs – een probleem met dingen die ik niet snap. Als ik iets niet snap, kan ik het moeilijk tot me nemen. Dat vind ik ongemakkelijk. Ik vraag altijd net zo lang door, totdat het verhaal voor mij logisch klinkt. Dat is wat mij betreft essentieel. Het belangrijkste goed voor onze klanten is dat wij helder uit kunnen leggen wat we doen met het geld dat ze aan ons geven, en wat ze daarvoor terugkrijgen. We moeten zorgen dat het verhaal klopt. Ik denk dat we daar nog wel wat slagen in kunnen maken.'

Drie doelen

Om die slagen te kunnen maken, heeft Simone drie doelen voor ogen: datagedreven control verder realiseren, trusted advisor zijn en meepraten (met de klant) aan de voorkant.

Datagedreven control
Simone wil van een informatiegedreven aanpak toewerken naar datagedreven control. Niet enkel meer informatie uitvragen, maar keuzes maken gebaseerd op ingevoerde data. Simone: 'Ik wil dat we de informatie vanuit de bron gaan gebruiken. Dat de data direct ingevoerd wordt, waardoor de werkwijze transparant en helder is. Wanneer we iets doen in het primaire proces bij de business units, moet dat geregistreerd worden. Die data moeten we ook gaan gebruiken voor de rapportages, die we in het kader van de transparantie naar de klanten sturen. Zo creëer je een wisselwerking. De business units hebben er belang bij data op te voeren, want het is nodig in de keten van werk. En het Chief Financial Office kan het weer gebruiken voor het kostprijsmodel, de verklaringen en rapportages, het strategisch personeelsplan et cetera. Het gaat om het eenmalig opvoeren van data, die we daarna voor verschillende doeleinden kunnen gaan gebruiken.'

Trusted advisor en meepraten met de klant
‘Ik wil dat wij als SSC-ICT een trusted advisor – een betrouwbare adviseur – zijn voor onze klanten. Dat is ook in lijn met het plan voor de transformatie. We willen de business units ondersteunen, en de klanten aan de voorkant helpen met het maken van keuzes vanuit de financiële hoek. Dat zie ik ook als mijn rol. Ik heb een eigen financiële club, dus ik kan de klant van informatie voorzien en uitleg verschaffen. Daarnaast kan ik natuurlijk ook besparingstips geven.’

De 3 D’s: Duurzaam, Doelmatig en Doorzichtig

Wat besparingstips betreft is SSC-ICT op zoek naar duurzamere oplossingen. 'De Apple toestellen huren we voortaan, in plaats van dat we die kopen,' zo vertelt Simone. 'Dat betekent dat Apple die apparaten weer inneemt en hergebruikt. Ze worden dus niet direct vernietigd. We zijn nu ook aan het bekijken of we hetzelfde kunnen doen met de laptops en de harde schijven uit ons datacenter. Dus of we die ook kunnen terugverkopen aan de leverancier, nadat ze gewit zijn, zodat ze opnieuw gebruikt kunnen worden. Tegelijkertijd vragen we ons af: als de leverancier die schijven kan refurbishen, kunnen we ze dan langer gebruiken en investeren in updates, zodat ze langer meegaan? Dat zijn de processen die we nu bekijken.'

'Wat mij betreft staan we – samen met onze klanten – voor de opgave om onze dienstverlening doelmatiger en duurzamer in te richten. Dat betekent dat we op een datagedreven manier de gestelde doelen nastreven, kijken welke mogelijkheden we hebben om duurzaamheid te bevorderen én hoe we transparant kunnen zijn naar onze klanten over wat we doen en welke opties ze hebben. We willen voorspelbaarheid naar de klant toe over waar die klant voor betaalt en waarom. Er is geen winstoogmerk – we zijn geen bedrijf maar een dienstverlener – dus we hebben hetzelfde doel voor ogen als de klant: het optimaliseren van het overheidsgeld. Ik ga op zoek naar manieren om onze dienstverlening doelmatiger te krijgen, en als ik zie dat de klant ons daarbij kan helpen, dan ga ik het gesprek aan over hoe we dat met elkaar kunnen doen.'

Het kasteel van Harry Potter

Simone is erg blij met het werk dat Jeroen van den Hauten en Joop Groen (voormalig CEO) gedaan hebben. Simone: 'Dankzij hun inspanningen staan we er nu zo goed voor en is er overzicht. Nu kunnen we toewerken naar datagedreven control en dat verder uitbouwen, op een manier dat de klant daar echt iets van gaat merken. Zo kunnen we op transparante wijze verantwoorden, real time vragen van de klanten beantwoorden en inzicht geven in de diensten die ze bij ons afnemen. Het zou heel mooi zijn als ze voortdurend weten – en ook gaan leren – welke knoppen zij kunnen bedienen. En dat, wanneer een klant wil afschalen, het ook duidelijk is hoeveel iets kost of hoeveel ze kunnen besparen.'  

Jeroen van den Hauten is destijds aangenomen 'om van de rode cijfers weer zwarte cijfers te maken.' Simone heeft deze ontwikkeling gadegeslagen vanaf de zijlijn, namelijk aan de klantkant bij Justitie en Veiligheid. Simone: 'Ik ben iemand die goed vooruit kan kijken en kan denken in oplossingen en mogelijkheden. Als er overzicht is, en ik kan zien wat er moet gebeuren, dan ga ik ermee aan de slag. Toen ik zag hoe goed Jeroen en Joop alles hadden aangepakt gaf het me enorm veel vertrouwen dat ik deze volgende klus kon gaan oppakken. Toen ben ik bewust overgestapt, en heb ik van Jeroen een bak LEGO cadeau gekregen. Metaforisch gezien. Ik heb nu alle blokjes in handen, en ze zijn al op soort en kleur gesorteerd. Er is een handleiding om een huis te bouwen, maar er kan nog zoveel meer! Er kan bijvoorbeeld ook een ontzettend mooi Harry Potter-kasteel worden gemaakt. Ik kan hier samen met de organisatie en de klanten heel veel prachtige dingen mee gaan doen…'